Palec młotkowaty – typy deformacji

Palec młotkowaty, młoteczkowaty oraz szponiasty to trzy typy deformacji, które są często efektem noszenia zbyt ciasnego lub niekomfortowego obuwia. Ograniczenie ruchomości palców doprowadza do sukcesywnego osłabiania mięśni odpowiedzialnych za stabilizację paliczków bliższych palców, a to z kolei prowadzi do zniekształcenia.

Palec młotkowaty to – obok halluksów – najpopularniejsza deformacja stóp. Należy zaznaczyć, że podział z uwzględnieniem palca szponiastego występuje głównie w literaturze anglosaskiej, rzadziej można natknąć się na tę nazwę w publikacjach polskich. Często palec szponiasty występuje jako drugie określenie palca młotkowatego.

Palec młotkowaty

Deformacji młotkowatej najczęściej ulega II i III palec u stopy, rzadziej natomiast – IV i V. Polega ona na tym, że w środkowym stawie palec jest zgięty w taki sposób, że przypomina kształtem młotek. Bezpośrednią jej przyczyną jest zaburzenie równowagi między mięśniami krótkimi i długimi znajdującymi się w obrębie palców u stopy (z wyjątkiem palca V). Zaburzenie to może być z kolei konsekwencją zarówno przyczyn zewnętrznych, jak i wewnętrznych, takich jak np.:

  • choroby zapalne (np. reumatoidalne zapalenie stawów),
  • spychanie palca przez palec koślawy,
  • skłonności genetyczne,
  • przykurcze ścięgien,
  • zmiany zwyrodnieniowe stawów,
  • zbyt ciasne obuwie,
  • zbyt długie palce II i III wobec palucha i konieczność ich zaginania w butach.

Najistotniejsze jest jednak to, że nieleczona deformacja z czasem się bardzo pogłębia i może wymagać pomocy chirurga.

Palec młoteczkowaty

Palec młoteczkowaty to typ deformacji, który pięć razy częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Polega on na zagięciu palca w stawie międzypaliczkowym dalszym, jednak na początku jego objawy są całkowicie niezauważalne. W większości przypadków jest on rezultatem noszenia zbyt ciasnych butów. Warto dodać, że – aby zapobiec trwałej deformacji – potrzebne jest leczenie zachowawcze, a czasem również leczenie chirurgiczne – zależy to od stopnia zaawansowania choroby. Na szczęście, po zabiegu nie trzeba nosić gipsu, a okres rekonwalescencji jest bardzo krótki.

Palec szponiasty

Bezpośrednią przyczyną tej deformacji jest przerost w stawach śródstopno-paliczkowych, rezultatem natomiast – zgięcie w stawach międzypaliczkowych bliższych i dalszych. W praktyce wygląda to tak, że palce zaginają się podobnie jak szpony, które mocno naciskają podeszwy. Przyczyną tego schorzenia mogą być zarówno niewygodne buty, jak i cukrzyca oraz alkoholizm, które doprowadzają do uszkodzenia nerwów, a tym samym – osłabienia mięśni stopy. Należy zaznaczyć, że palec szponiasty to deformacja, która obejmuje kilka palców u stóp naraz.